มังสวิรัติ

ความหมายของ "มังสวิรัติ" คือการงดเว้นเนื้อสัตว์ แต่บางคนแปลเจตนาต่างกัน บ้างก็ว่างดแค่เนื้อสัตว์ แต่บ้างก็งดรวมไปถึงผลิตภัณฑ์จากสัตว์ด้วย เช่น นม ไข่ และอาหารที่ทำจากไข่และนม ทำให้แยกประเภทการกินอาหารมังสวิรัติได้หลายแบบ ได้แก่
-แมคโครไบโอติก (Macrobiotic) งดเว้นผลิตภัณฑ์จากเนื้อสัตว์ เน้นอาหารที่สมดุล ที่หลายคนเรียกว่า หยิน-หยาง
-มังสวิรัตินม-ไข่ (Lacto-Ovo Vegetarian) งดเว้นผลิตภัณฑ์จากเนื้อสัตว์ แต่กินนม ผลิตภัณฑ์จากนมและไข่

-มังสวิรัติไข่ (Ovo Vegetarian) งดเว้นผลิตภัณฑ์จากเนื้อสัตว์ แต่รับประทานไข่
-มังสวิรัตินม (Lacto Vegetarian) งดเว้นผลิตภัณฑ์จากเนื้อสัตว์ แต่รับประทานนมและผลิตภัณฑ์จากนม
-มังสวิรัติแบบเจ (J-ChineseVegetarian) งดเว้นผลิตภัณฑ์จากเนื้อสัตว์ รวมทั้งพืชที่มีกลิ่นฉุน 5 ชนิด คือ หอม กระเทียม ขึ้นฉ่าย ใบยาสูบ และกระเทียมโทนหัวใหญ่ รวมไปถึงความเคร่งครัดในการปรุง ภาชนะต้องแยกต่างหาก และต้องรักษาศีล ทำจิตใจให้บริสุทธิ์
-มังสวิรัติเคร่งครัดหรือบริสุทธิ์ (PureVegetarian) ไม่กินและไม่แตะต้องเนื้อ นม ไข่ และอาหารที่มีส่วนประกอบของไข่และนม
-มังสวิรัติพืชสด (Raw Food Eater / Raw Diet / Raw Energy / Living Food) งดเว้นผลิตภัณฑ์จากสัตว์และกินพืชผัก ผลไม้ที่สดดิบ ไม่ผ่านการหุงต้มใดๆ
-มังสวิรัติผลไม้ (Fruitarian) กินแต่ผลไม้ และถั่วหรือธัญพืช

ปัจจุบัน คนจำนวนไม่น้อยหันมากินอาหารมังสวิรัติกันมากขึ้น เพราะไม่อยากเสี่ยงบริโภคเนื้อสัตว์ เช่น เนื้อวัวที่แถมโรควัวบ้า เนื้อหมูที่มีสารเร่งเนื้อแดง หรือเชื้อไวรัสไข้หวัดนกที่มาพร้อมกับสัตว์ปีก เป็นต้น (ลืมๆ ไปก่อนก็แล้วกันนะคะว่า บรรดาผัก ผลไม้ ก็อุดมไปด้วยยาฆ่าแมลงเหมือนกัน)

นอกจากนี้ โปรตีนปริมาณสูงและไขมันอิ่มตัวจากเนื้อสัตว์ ยังอาจทำให้เกิดโรคต่างๆ ได้ เช่น โรคหลอดเลือดตีบ เส้นเลือดหัวใจอุดตัน โรคความดันโลหิตสูง โรคมะเร็งลำไส้ ฯลฯ

ข้อดีของอาหารมังสวิรัติที่ส่วนใหญ่ปรุงจากผักและผลไม้ ก็คือเป็นอาหารที่มีกากใยสูง ย่อยง่าย ใช้พลังงานน้อย ขับถ่ายง่าย ไม่เกิดอาการท้องผูก ลดปริมาณคอเลสเตอรอล ที่สำคัญกากใยเหล่านี้มีอยู่เฉพาะในพืชผักและผลไม้เท่านั้น

เส้นใยที่มีในพืชผักและผลไม้ที่ช่วยป้องกันอาการป่วยไข้ เป็นต้นว่า "เพคติน" ซึ่งมีมากในกล้วย ส้ม องุ่น มัน แครอท ช่วยป้องกันโรคหัวใจและนิ่วในถุงน้ำดี "เซลลูโลส" ช่วยป้องกันอาการท้องผูก พบมากในมะละกอ มะขาม ผลไม้เปลือกแข็ง เมล็ดพืช "ลิกนิน" มีมากในข้าวกล้อง ถั่วงอก กะหล่ำปลี มะเขือเทศ ช่วยป้องกันโรคริดสีดวงทวาร นิ่วในถุงน้ำดี และเส้นเลือดขอด

นอกจากนี้วิตามินต่างๆ ที่ได้จากผักผลไม้ ยังช่วยลดการเป็นหวัดและอาการภูมิแพ้ได้ด้วย ว่ากันว่า วิตามินซีจากผักสดผลไม้สด มีส่วนช่วยป้องกันการเกิดมะเร็งในกระเพาะอาหาร เนื่องจากวิตามินซีสามารถยับยั้งปฏิกิริยาการเกิดไนโตรซามีนส์ สารที่เป็นอันตรายต่อกระเพาะอาหาร แต่เน้นว่าต้องสดจริงๆ นะคะ เพราะวิตามินซีสูญสลายได้ง่ายเหลือเกิน

ด้วยข้อดีทั้งหมดที่กล่าวมา (ซึ่งก็เป็นแค่บางส่วน) ทำให้หลายคนยอมกินอาหารมังสวิรัติ แม้ว่าหน้าตาจะยั่วยวนชวนน้ำลายน้อยกว่าอาหารจากเนื้อ นม ไข่ ก็ตาม

สำหรับนักมังสวิรัติมือใหม่บางคน แค่เริ่มต้นด้วยข้าวกล้องก็อาจจะท้อเอาได้ง่ายๆ เอาแค่หุงข้าวกล้องให้อร่อย ก็กลายเป็นเรื่องยากซะแล้ว หลายคนติว่าแข็ง ฝืดคอเกินไป

เทคนิคการหุงข้าวกล้อง ไม่ยากค่ะ ข้าวกล้อง 1 ส่วน ต่อน้ำ 2 ส่วน ยกเว้นถ้าเป็นข้าวกล้องใหม่ ใส่น้ำแค่ 1 1/2 ส่วน กลเม็ดเคล็ดลับอยู่ที่ ให้เอาข้าวกล้องไปแช่น้ำประมาณ 1/2 ถึง 1 ชั่วโมงก่อนจะนำมาหุง และไม่ควรจะซื้อข้าวกล้องมาเก็บไว้นานเกิน 10-15 วันนะคะ เพราะข้าวกล้องจะมีความชื้น มีกลิ่นหอม และมีสารอาหารมาก จึงเป็นแหล่งอาหารของมอดและแมลงต่างๆ มากกว่าข้าวขาว นี่เองที่เป็นเหตุผลว่าทำไมข้าวกล้องถึงได้แพงกว่าข้าวขาว ทั้งๆ ที่ไม่ได้ผ่านกระบวนการขัดสี ...ก็เพราะว่ามันเก็บไว้ได้ไม่นานนี่เอง

แถมให้อีกนิดก่อนจากกันวันนี้ สำหรับคนที่อยากกินอาหารเพื่อสุขภาพ แต่เหม็นกลิ่นถั่วเหลือง ... ผลิตผลจากถั่วเหลือง ไม่ว่าจะเป็นเต้าหู้หรือโปรตีนเกษตร ถ้านำมาประกอบอาหารทันทีจะมีกลิ่นถั่วเหลือง ดังนั้น ก่อนปรุง ให้นำไปลวกน้ำร้อน หรือต้มกับน้ำร้อนให้เดือดจนฟองขึ้นเป็นสีขาว ยกลง และบีบน้ำออก ล้างด้วยน้ำเย็น แล้วบีบน้ำให้แห้งอีกที ก่อนจะนำไปปรุงอาหาร